To Facebook δεν επιτρέπει στους χρήστες στην Αυστραλία να κοινοποιούν ή να βλέπουν μέσω της πλατφόρμας περιεχόμενο που αφορά ειδήσεις, γεγονός που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σε σχέση με την πρόσβαση του κοινού σε σημαντικές πληροφορίες.
Η κίνηση αυτή προέκυψε ως αντίδραση στην προωθούμενη νομοθεσία η οποία θα υποχρέωνε όχι μόνο το Facebook αλλά όλους τους τεχνολογικούς κολοσσούς να πληρώνουν για το νέο περιεχόμενο που αναδημοσιεύουν στις πλατφόρμες τους.
Ήδη από το πρωί της Πέμπτης στην Αυστραλία οι χρήστες διαπίστωναν πως όλες οι σελίδες στο Facebook είναι τοπικές και ότι η πρόσβαση σε παγκόσμια ειδησεογραφικά δίκτυα ήταν αδύνατη.
Η φραγή επηρέασε ακόμη και ορισμένες κρατικές ιστοσελίδες που αφορούν θέματα υγείας, καθώς και ιστοσελίδες υπηρεσιών έκτακτης ανάγκης, με το Facebook να ανακοινώνει στη συνέχεια πως οι συγκεκριμένες ιστοσελίδες αποκλείστηκαν εκ παραδρομής.
Την ίδια στιγμή, χρήστες εκτός Αυστραλίας αδυνατοούν να διαβάσουν ή να έχουν πρόσβαση σε οποιαδήποτε αυστραλιανή ειδησεογραφική ιστοσελίδα μέσω της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης.
Η Αυστραλιανή κυβέρνηση καταδίκασε ήδη σε έντονους τόνους την κίνηση, κάνοντας λόγο για επίδειξη “της τεράστιας εξουσίας που ασκούν στηναγορά αυτοί οι κολοσσοί της ψηφιακής εποχής”.
O Tζος Φράιντενμπεργκ, υπουργός οικονομικών και αντιπρόεδρος των Φιλελευθέρων, δήλωσε πως η φραγή πρόσβασης σε ειδησεογραφικές ειδήσεις έχει “τεράστια επίδραση στην κοινωνία”. Περίπου 17 εκατομμύρια Αυστραλοί επισκέπονται την ιστοσελίδα του Facebook κάθε μήνα. Συνεχίζοντας, ο Αυστραλός υπουργός ξεκαθάρισε πως η κυβέρνηση ήταν αποφασισμένη να ψηφίσει το νόμο και ότι “θα θέλαμε να δούμε το Facebook [να παραμένει] στην Αυστραλία”. Παράλληλα, όμως, χαρακτήρισε τις σημερινές τους ενέργειες “αχρείαστες και άστοχες”.
Τόσο η Google όσο και το Facebook έχουν αντιδράσει στην προωθούμενη νομοθεσία, καθώς θεωρούν πως δεν είναι αντίστοιχη με τον τρόπο που λειτουργεί το διαδίκτυο, επιβάλλοντας μια άδικη “τιμωρία” στις πλατφόρμες τους. Αντίθετα με το Facebook, όμως, η Google προχώρησε τις τελευταίες ημέρες στην υπογραφή συμφωνίων για την αναπαραγωγή ειδήσεων με τρία μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα της Αυστραλίας.
Η κίνηση του Facebook έρχεται λίγες μόλις ώρες μετά τη συμφωνία της Google με την εταιρία News Corp, του Ρούπερτ Μέρντοχ, η οποία της επιτρέπει να αναπαράγει περιεχόμενο από ολόκληρο το φάσμα της ειδησεογραφικής αυτοκρατορίας του αυστραλιανής καταγωγής μεγιστάνα.
Οι αρχές στην Αυστραλία ετοιμάζουν νομοθεσία με σκοπό τη δημιουργία ενός “δίκαιου πεδίου δραστηριοποίησης” μεταξύ των τεχνολογικών κολοσσών και των δοκιμαζόμενων από τις νέες συνθήκες εκδοτών, με σκοπό την ορθότερη διανομή της διαφημιστικής πίτας. Από τα 100 δολάρια Αυστραλίας (περίπου 64 ευρώ) που δαπανώνται στην ψηφιακή διαφήμιση στην Αυστραλία αυτή τη στιγμή, τα 81 καταλλήγουν στη Google και το Facebook.
To Facebook, όμως, υποστηρίζει πως ο νόμος έφερνε την εταιρία “αντιμέτωπη με μια σκληρή απόφαση: είτε να επιχειρήσουμε να συμμορφωθούμε με ένα νόμο ο οποίος προσπερνά τις πραγματικές διαστάσεις αυτής της σχέσης, είτε να σταματήσουμε να επιτρέπουμε την αναπαραγωγή ειδησεογραφικού περιεχομένου στις υπηρεσίες μας στην Αυστραλία.
“Με βαριά καρδιά, επιλέγουμε το δεύτερο“, κατέληγε η ανάρτηση στο ιστολόγιο της εταιρίας.
Η φραγή προκάλεσε άμεσα αντιδράσεις, με πολλούς Αυστραλούς να εμφανίζονται οργισμένοι με την ξαφνική απώλεια πρόσβασης σε έμπιστες και έγκυρες πηγές. Πολλοί επισημαίνουν πως το Facebook αποτελούσε ένα βασικό μηχανισμό μέσω του οποίοου οι άνθρωποι λάμβαναν ενημερώσεις για θέματα όπως η πορεία της πανδημίας και η εξέλιξη φυσικών καταστροφών στη χώρα. Προβληματισμός εκφραζόταν επίσης και για το ελεύθερο πεδίο που δημιουργείται πλέον για τη διακίνηση παραπλανητικών ισχυρισμών στην ιστοσελίδα.
Την ίδια στιγμή, η Human Rights Watch στην Αυστραλία, οργάνωση παρακολούθησης της κατάστασης γύρω από τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα, έκανε λόγο για μια “επικίνδυνη τροπή”.
“Η απαγόρευση πρόσβασης σε ζωτικής σημασίας πληροφορίας σε μια ολόκληρη χώρα, μέσα στη νύχτα, συνιστά απαράδεκτη ενέργεια”, ανέφερε η διευθύντρια της οργάνωσης στην Αυστραλία, Ελέιν Πίρσον.
Η συντηρητική κυβέρνηση της Αυστραλίας παραμένει αποφασισμένη να προωθήσει τη νομοθεσία, η οποία εγκρίθηκε ήδη από την κάτω βουλή την Τετάρτη. Υπάρχει διακομματική στήριξη για τη συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία, το περιεχόμενο της οποίας θα συζητηθεί εκ νέου στο κοινοβούλιο την Πέμπτη.
“Σκοπεύουμε να νομοθετήσουμε αυτό τον κώδικα. Θέλουμε οι ψηφιακοί κολοσσοί να πληρώνουν τις παραδοσιακές ειδησεογραφικές επιχειρήσεις για το δημοσιογραφικό περιεχόμενο που παράγουν”, επισήμανε χαρακτηριστικά ο Τζος Φράιντενμπεργκ, συμπληρώνοντας πως “τα μάτια ολόκληρου του πλανήτη είναι στραμμένα στα όσα συμβαίνουν εδώ”. Παράλληλα, ανέφερε πως είχε μια συζήτηση με το διοικητικό ηγέτη του Facebook, το Μαρκ Ζάκερμπεργκ, την οποία χαρακτήρισε “εποικοδομητική”.
Επιπλέον, ο Αυστραλός πολιτικός δήλωσε πως το Facebook, όπως η Google, βρισκόταν ήδη σε διαπραγματεύσεις για την υπογραφή συμφωνιών με αυστραλιανά ειδησεογραφικά δίκτυα. Η φραγή είχε επιβληθεί “αιφνιδιαστικά”, τραυματίζοντας, όπως εκτιμά, τη φήμη της εταιρίας.
“Ουσιαστικά, αυτό που λένε στους Αυστραλούς είναι πως ‘Δεν πρόκειται να βρείτε περιεχόμενο στην πλατφόρμα μας που να προέρχεται από έναν οργανισμό ο οποίος απασχολεί επαγγελματίες δημοσιογράφους, εφαρμόζει πολιτικές ποιοτικού ελέγχου και διαθέτει διαδικασίες διασταύρωσης των πληροφοριών”.
Η Αυστραλία δεν αποτελεί μεγάλη αγορά για το Facebook. Εντωμεταξύ, η εταιρία υποστηρίζει πως οι ειδήσεις δεν συγκαταλέγονται μεταξύ των σημαντικών παραγόντων δημιουργίας εσόδων για την πλατφόρμα. Επομένως, γιατί την προβληματίζει τόσο η συγκεκριμένη νομοθεσία;
Φαίνεται πως η όλη κατάσταση είναι μάλλον ζήτημα αρχής. Ήδη πολλές άλλες χώρες παρακολουθούν με ενδιαφέρον τα όσα συμβαίνουν στην Αυστραλία. Εικάζεται πως ο Καναδάς και ενδεχομένως η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εξέταζαν την περίπτωση να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Αυστραλίας, εξέλιξη την οποία το Facebook θέλει οπωσδήποτε να αποφύγει.
Το Facebook ήδη πληρώνει για ορισμένες ειδήσεις. Λόγου χάρη, έχει υπογράψει σχετικές εμπορικές συμφωνίες με ειδησεογραφικούς οργανισμούς στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Αυτό που θέλει το Facebook, όμως, είναι να έχει το ίδιο τον πρώτο λόγο στις διαπραγματεύσεις.
Η ηγεσία της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης δεν επιθυμεί την εμπλοκή των κυβερνήσεων, που θα τους επιβάλλουν να πληρώνουν για τις ειδήσεις, φτάνοντας ακόμη και στο σημείο να ορίζουν την τιμή.
Οπότε, το Facebook αποφάσισε να δείξει έμπρακτα πως θα υπάρξουν συνέπειες για τις κυβερνήσεις που θα αποφασίσουν να αναλάβουν δυναμικές πρωτοβουλίες απέναντι στους τεχνολογικούς κολοσσούς.
Όμως, η απόφαση αυτή ενδέχεται, για να χρησιμοποιήσουμε μια αυστραλιανή έκφραση, να γυρίσει μπούμερανγκ στο Facebook. Η εταιρία αποφάσισε, πρακτικά, να αποκλείσει την ενημέρωση από τα αυστραλιανά ειδησεογραφικά μέσα σε μια πλατφόρμα η οποία βρίσκεται ήδη στο στόχαστρο έντονων επικρίσεων, καθώς από ορισμένες πλευρές χαρακτηρίζεται ήδη αντιδημοκρατική και αυταρχική.
