Με ένα τηλεοπτικό μήνυμα επτά λεπτών επανεμφανίστηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη δημόσια σφαίρα, έπειτα από την «επιτελική κινητοποίηση» που επιχείρησε από το πρωί της Δευτέρας με ευρεία κυβερνητική σύσκεψη, και τις πληροφορίες για υπουργικό συμβούλιο την Τρίτη, αλλά και για συνέντευξη Τύπου που προτίθεται να παραχωρήσει, χωρίς να έχει γίνει γνωστή η ημερομηνία διεξαγωγής της.
Ο πρωθυπουργός, αφού απαρίθμησε τις εκατοντάδες πυρκαγιές που ξέσπασαν σε όλες τις γωνιές της χώρας, στη συνέχεια ευχαρίστησε ευρωπαϊκές και άλλες χώρες για τη συνδρομή τους, και ακολούθως αναφέρθηκε στον επαγγελματισμό της Πολιτικής Προστασίας, στη δράση της Αστυνομίας και του Λιμενικού, καθώς και στην αυτοθυσία πυροσβεστών και εθελοντών, και φυσικά των πιλότων μας και των Ενόπλων Δυνάμεων, και στην επιτυχία των δεκάδων εκκενώσεων. Ωστόσο, παρά την «απολογία» για την έλλειψη μέσων πυρόσβεσης που επιφύλαξε για παρακάτω, δεν βρήκε ούτε μία λέξη για τους εκατοντάδες κατοίκους που παρέμειναν στα πύρινα μέτωπα, και σε πολλές περιπτώσεις τα απέκρουσαν, μεταξύ των οποίων και ένας 70χρονος χειριστής μπουλντόζας που έχασε τη ζωή του τη Δευτέρα κατά την προσπάθεια να βοηθήσει.
«Η έκταση της καταστροφής, ειδικά στην Εύβοια και στην Αττική, μαυρίζει την καρδιά όλων μας. Και πρώτος εγώ ζητώ συγνώμη για τις όποιες αδυναμίες υπήρξαν. Κατανοώ απόλυτα τον πόνο των συμπολιτών μας που είδαν τα σπίτια ή τις περιουσίες τους να καίγονται. Την αναστάτωση όσων μετακινήθηκαν όπως-όπως από τον τόπο τους. Ακόμα και την οργισμένη απορία εκείνων που αναζητούσαν, για παράδειγμα, εναέρια βοήθεια, χωρίς να γνωρίζουν αν τα πυροσβεστικά αεροσκάφη επιχειρούσαν αλλού ή αν οι συνθήκες ήταν απαγορευτικές» ανέφερε παρακάτω, σπεύδοντας ωστόσο να προειδοποιήσει πως δεν προτίθεται να προχωρήσει άμεσα σε απόδοση ευθυνών.
«Οι αντιδράσεις μας, ωστόσο, δεν πρέπει να είναι τυφλές. Οι τυχόν αστοχίες θα εντοπιστούν. Και οι ευθύνες θα αποδοθούν όποτε πρέπει και σε όποιον πρέπει. Το πρώτο ζητούμενο, αυτήν την ώρα, είναι οι λύσεις. Ακριβώς όπως και πρώτο ζητούμενο ήταν και παραμένει η προστασία της ανθρώπινης ζωής», ενώ ακολούθως προκάλεσε έκπληξη με την απόφασή του να υπογραμμίσει πως «ο απολογισμός αυτής της εμπειρίας οφείλει να μην περιλαμβάνει μόνο το τι χάθηκε, αλλά και το τι σώθηκε μέσα σε μία τέτοια φυσική λαίλαπα που δεν έχει προηγούμενο», παρότι η Εύβοια και άλλα σημεία καίγονται ακόμα.
Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην κλιματική κρίση σημειώνοντας πως «αυτό είναι αιτιολογία, όχι όμως δικαιολογία και άλλοθι», τονίζοντας για ακόμα μία φορά πως «μπορεί να κάναμε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν, αλλά σε πολλές περιπτώσεις αυτό δεν φάνηκε αρκετό στην άνιση μάχη με τη φύση. Το ίδιο ξεκαθαρά, όμως, θα πω και ότι θα βρεθούμε δίπλα σε όσους έπληξε η πυρκαγιά», προσθέτοντας «όπως το κάναμε και άλλοτε, μετά τις πλημμύρες του «Ιανού» στη Θεσσαλία ή του μεγάλου σεισμού της Σάμου.
«Έχουμε χρέος να σφίξουμε τα δόντια και να προχωρήσουμε. Και άλλες φορές η χώρα έζησε καταστροφές αλλά έμεινε όρθια. Το ίδιο θα συμβεί και σ’ αυτήν την περιπέτεια, μετατρέποντας τη θλίψη μας σε δύναμη. Θα συνεχίσουμε λοιπόν στα μέτωπα της κατάσβεσης, καθώς ο πόλεμος με τη φωτιά εξακολουθεί. Και, ταυτόχρονα, θα ξεκινήσουμε να επουλώνουμε τις πληγές μας: όσοι έχασαν σπίτια και περιουσίες θα αποζημιωθούν, οι καμένες εκτάσεις θα αναδασωθούν και θα δρομολογηθούν αμέσως τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα» υποσχέθηκε ο Κ. Μητσοτάκης, υποστηρίζοντας πως έχουν ήδη εξασφαλιστεί πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και επιπλέον 500 εκατ. ευρώ για αναδασώσεις σε Αττική και Εύβοια.
«Το στοίχημά μας είναι να γίνουν πρότυπα μιας νέας αρχής, μιας δυναμικής επανεκκίνησης, στην οποία είμαι σίγουρος ότι ιδρύματα, επιχειρήσεις και, πάνω απ’ όλους, η ίδια η κοινωνία των πολιτών θα ανταποκριθούν» προανήγγειλε, σκορπίζοντας προβληματισμό για το εάν αποφασίσει η κυβέρνηση να προχωρήσει με νέες συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, με ότι αυτό συνεπάγεται. Υποσχέθηκε πως θα φυτευτούν «τα σωστά δέντρα», υποστήριξε πως οι ζημιές ήδη καταγράφονται και πως «η γραφειοκρατία θα σαρωθεί, προαναγγέλλοντας ακόμα πως «οι πρώτες αποζημιώσεις θα καταβάλλονται αμέσως, με απλή αίτηση κάθε ενδιαφερομένου, την οποία θα υποβάλει σε μία και μόνη ηλεκτρονική πλατφόρμα».
Ο Κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε ακόμα στο πρόγραμμα της «Πολιτικής Προστασίας του μέλλοντος», ύψους 1,8 δισ. ευρώ, και μη διστάζοντας μετά από αυτή την καταστροφή να υποστηρίξει πως θα έχει «την πρόληψη σε κεντρικό ρόλο», καθώς γνωστοποίησε πως το όλο Σχέδιο Ανασυγκρότησης τίθεται και αυτό υπό την εποπτεία του στενού κύκλου συνεργατών του πρωθυπουργικού γραφείου.
«Για την Εύβοια, μάλιστα, δεσμεύομαι ότι θα υπάρξει στοχευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης και ανάπτυξης του νησιού. Αύριο, στο Υπουργικό Συμβούλιο, θα γίνουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις. Και τις επόμενες μέρες θα απαντήσω προσωπικά σε κάθε ερώτημα» έκανε μία ακόμα προσωπική αναφορά, απευθύνοντας μήνυμα προς την αντιπολίτευση με την «ευχή» του «η επόμενη ημέρα να ανατείλει με διακομματική συναίνεση, γιατί αν το καθήκον του σήμερα ανήκει στην κυβέρνηση, η ευθύνη του αύριο ανήκει σε όλους μας».
Κλείνοντας, ο πρωθυπουργός κατέθεσε μία ακόμα «προσωπική αναφορά», μην καταφέρνοντας να αντισταθεί στις συστάσεις και τα φληναφήματα που αναπαράγονται αυτές τις ημέρες στον κυβερνητικό Τύπο, καθώς επέλεξε να βάλει στο κάδρο τις «πολλές κρίσεις που διαχειρίστηκα επί 25 μήνες».
«πό την ασύμμετρη επίθεση στον Έβρο μέχρι την επέλαση του κορονοϊού. Και από τις αλλεπάλληλες εθνικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, μέχρι το μεγάλο στοίχημα του εμβολιασμού. Όλες είχαν πολύπλευρες συνέπειες στην οικονομία και στην κοινωνία. Και όλες έμοιαζαν στην αρχή ανυπέρβλητες. Αλλά όλες τις ξεπεράσαμε με πείσμα και ενότητα. Αυτό θα γίνει και τώρα, με τολμηρές αποφάσεις που θα αλλάξουν πολλά» συμπλήρωσε.
«Είμαι βέβαιος ότι και τούτη η δοκιμασία θα γίνει ευκαιρία που θα μας διδάξει και θα μας κάνει καλύτερους. Γιατί η πρόκληση της κλιματικής κρίσης αφορά όχι μόνο τη δική μας, αλλά κυρίως την επόμενη γενιά. Προσωπικά, θα συνεχίσω να κάνω αυτό που εξαρχής επέλεξα: να μιλώ στη γλώσσα της αλήθειας, να αναλαμβάνω τις ευθύνες μου, να αποκρούω διχασμούς και να ενώνω τους Έλληνες. Και να εργάζομαι σκληρά για την πατρίδα που μας αξίζει» κατέληξε ο Κ. Μητσοτάκης.
Δείτε το βίντεο:
Αναλυτικά η δήλωση του Κ. Μητσοτάκη:
«Οι τελευταίες ημέρες ήταν από τις πιο δύσκολες για την πατρίδα μας εδώ και δεκαετίες. Δώσαμε, και ακόμη δίνουμε, τη μάχη με όλες μας τις δυνάμεις. Αλλά αντιμετωπίζουμε μία φυσική καταστροφή πρωτόγνωρων διαστάσεων: σε λίγες μέρες ξέσπασαν 586 πυρκαγιές σε όλες τις γωνιές της Ελλάδας. Mε φωτιές οι οποίες, λόγω του πρωτοφανούς καύσωνα αλλά και της πολύμηνης ξηρασίας, σβήνουν πια πολύ δύσκολα.
Πολλές χώρες μάς συνδράμουν ήδη με μέσα και προσωπικό. Τις ευχαριστώ για την αλληλεγγύη τους. Κυρίως, όμως, ευγνωμονώ όλες και όλους που δίνουν τον αγώνα στο πεδίο. Παλεύουν με ένα φυσικό φαινόμενο που, συχνά, ξεπερνά τις δυνάμεις τους. Και όμως, δεν το βάζουν κάτω. Στα μαυρισμένα τους πρόσωπα βλέπουμε την Ελλάδα που αντιστέκεται και επιμένει. Ενώ το κύμα συμπαράστασης και αλληλοβοήθειας που απλώνεται σε όλη την επικράτεια δηλώνει την απόφαση αυτού του λαού να ξαναχτίσει γρήγορα ό,τι γκρεμίστηκε.
Το ότι σώθηκαν άνθρωποι, με πλήρη σχέδια εκκένωσης, οφείλεται στον επαγγελματισμό της Πολιτικής Προστασίας, στη δράση της Αστυνομίας και του Λιμενικού. Δεν ήταν αυτονόητο, ούτε δεδομένο. Το ίδιο ισχύει και για την προστασία πολλών οικισμών που τελικά δεν κάηκαν χάρη στην αυτοθυσία πυροσβεστών και εθελοντών, και φυσικά των πιλότων μας και των Ενόπλων Δυνάμεων. Μέσα σε λίγα 24ωρα σε 141 περιοχές έγιναν 62 οργανωμένες απομακρύνσεις κατοίκων.
Η έκταση της καταστροφής, ειδικά στην Εύβοια και στην Αττική, μαυρίζει την καρδιά όλων μας. Και πρώτος εγώ ζητώ συγνώμη για τις όποιες αδυναμίες υπήρξαν. Κατανοώ απόλυτα τον πόνο των συμπολιτών μας που είδαν τα σπίτια ή τις περιουσίες τους να καίγονται. Την αναστάτωση όσων μετακινήθηκαν όπως-όπως από τον τόπο τους. Ακόμα και την οργισμένη απορία εκείνων που αναζητούσαν, για παράδειγμα, εναέρια βοήθεια, χωρίς να γνωρίζουν αν τα πυροσβεστικά αεροσκάφη επιχειρούσαν αλλού ή αν οι συνθήκες ήταν απαγορευτικές.
Οι αντιδράσεις μας, ωστόσο, δεν πρέπει να είναι τυφλές. Οι τυχόν αστοχίες θα εντοπιστούν. Και οι ευθύνες θα αποδοθούν όποτε πρέπει και σε όποιον πρέπει. Το πρώτο ζητούμενο, αυτήν την ώρα, είναι οι λύσεις. Ακριβώς όπως και πρώτο ζητούμενο ήταν και παραμένει η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Γι’ αυτό και ο απολογισμός αυτής της εμπειρίας οφείλει να μην περιλαμβάνει μόνο το τι χάθηκε, αλλά και το τι σώθηκε μέσα σε μία τέτοια φυσική λαίλαπα που δεν έχει προηγούμενο.
Είναι προφανές ότι η κλιματική κρίση χτυπά, πλέον, την πόρτα ολόκληρου του πλανήτη, με φωτιές που διαρκούν επί εβδομάδες. Αυτό είναι αιτιολογία, όχι, όμως, δικαιολογία ούτε και άλλοθι. Και θα το πω καθαρά: μπορεί να κάναμε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατόν, αλλά σε πολλές περιπτώσεις αυτό δεν φάνηκε αρκετό στην άνιση μάχη με τη φύση. Το ίδιο ξεκαθαρά, όμως, θα πω και ότι θα βρεθούμε δίπλα σε όσους έπληξε η πυρκαγιά. Όπως το κάναμε και άλλοτε, μετά τις πλημμύρες του «Ιανού» στη Θεσσαλία ή του μεγάλου σεισμού της Σάμου.
Έχουμε χρέος να σφίξουμε τα δόντια και να προχωρήσουμε. Και άλλες φορές η χώρα έζησε καταστροφές αλλά έμεινε όρθια. Το ίδιο θα συμβεί και σ’ αυτήν την περιπέτεια, μετατρέποντας τη θλίψη μας σε δύναμη. Θα συνεχίσουμε λοιπόν στα μέτωπα της κατάσβεσης, καθώς ο πόλεμος με τη φωτιά εξακολουθεί. Και, ταυτόχρονα, θα ξεκινήσουμε να επουλώνουμε τις πληγές μας: όσοι έχασαν σπίτια και περιουσίες θα αποζημιωθούν, οι καμένες εκτάσεις θα αναδασωθούν και θα δρομολογηθούν αμέσως τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα.
Ήδη έχουμε εξασφαλίσει από το Ταμείο Ανάκαμψης σημαντικούς πόρους για αναδασώσεις, κατά προτεραιότητα στην Εύβοια και την Αττική. Ενώ σήμερα ενέκρινα και συμπληρωματικό προϋπολογισμό 500 εκατομμυρίων ευρώ ειδικά για τις περιοχές αυτές. Και αν χρειαστεί θα υπάρξουν και πρόσθετες ευρωπαϊκές ενισχύσεις. Το στοίχημά μας είναι να γίνουν πρότυπα μιας νέας αρχής, μιας δυναμικής επανεκκίνησης, στην οποία είμαι σίγουρος ότι ιδρύματα, επιχειρήσεις και, πάνω απ’ όλους, η ίδια η κοινωνία των πολιτών θα ανταποκριθούν.
Εκεί θα φυτέψουμε όχι μόνο πολλά, αλλά και τα σωστά δέντρα, αξιοποιώντας την πιο σύγχρονη τεχνογνωσία. Ώστε, και με τη βοήθεια της φύσης, τα δάση μας να ξαναγεννηθούν και η ζωή και η οικονομία να επιστρέψουν στους τόπους που πλήγωσαν οι φλόγες.
Οι ζημιές άρχισαν ήδη να καταγράφονται. Η γραφειοκρατία θα σαρωθεί. Και οι πρώτες αποζημιώσεις θα καταβάλλονται αμέσως, με απλή αίτηση κάθε ενδιαφερομένου, την οποία θα υποβάλει σε μία και μόνη ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Το πρόγραμμα της Πολιτικής Προστασίας του μέλλοντος, ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, ξεκινά επίσης με την πρόληψη σε κεντρικό ρόλο. Το όλο Σχέδιο Ανασυγκρότησης τίθεται υπό την εποπτεία του Γραφείου Πρωθυπουργού. Για την Εύβοια, μάλιστα, δεσμεύομαι ότι θα υπάρξει στοχευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης και ανάπτυξης του νησιού. Αύριο, στο Υπουργικό Συμβούλιο, θα γίνουν συγκεκριμένες ανακοινώσεις. Και τις επόμενες μέρες θα απαντήσω προσωπικά σε κάθε ερώτημα. Εύχομαι η επόμενη ημέρα να ανατείλει με διακομματική συναίνεση, γιατί αν το καθήκον του σήμερα ανήκει στην κυβέρνηση, η ευθύνη του αύριο ανήκει σε όλους μας.
Επιτρέψτε μου να κλείσω με μια προσωπική αναφορά. Ως Πρωθυπουργός επί 25 μήνες διαχειρίστηκα πολλές κρίσεις: από την ασύμμετρη επίθεση στον Έβρο μέχρι την επέλαση του κορονοϊού. Και από τις αλλεπάλληλες εθνικές προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, μέχρι το μεγάλο στοίχημα του εμβολιασμού. Όλες είχαν πολύπλευρες συνέπειες στην οικονομία και στην κοινωνία. Και όλες έμοιαζαν στην αρχή ανυπέρβλητες. Αλλά όλες τις ξεπεράσαμε με πείσμα και ενότητα. Αυτό θα γίνει και τώρα, με τολμηρές αποφάσεις που θα αλλάξουν πολλά.
Είμαι βέβαιος ότι και τούτη η δοκιμασία θα γίνει ευκαιρία που θα μας διδάξει και θα μας κάνει καλύτερους. Γιατί η πρόκληση της κλιματικής κρίσης αφορά όχι μόνο τη δική μας, αλλά κυρίως την επόμενη γενιά. Προσωπικά, θα συνεχίσω να κάνω αυτό που εξαρχής επέλεξα: να μιλώ στη γλώσσα της αλήθειας, να αναλαμβάνω τις ευθύνες μου, να αποκρούω διχασμούς και να ενώνω τους Έλληνες. Και να εργάζομαι σκληρά για την πατρίδα που μας αξίζει».
